October 3-4    critical Island Studies

Oct 10-12        7^th Japanese studies workshop

Oct 10             10 de Octobre, Other women of Georgetown

Oct 14-18        MarSU Student Week

Oct 16-19        Saliklakbay Mindoro

Oct 22             PSSP Panel mtg

Oct 25             pre-litera club mtg

Oct 28-30        Saliklakbay Palawan

Brgy. Panaytayan, Mansalay, Oriental Mindoro

Brgy. Naibuan, San Jose, Occidental Mindoro

Brgy. Libonan, Bongabong, Oriental Mindoro

Provincial Science and Technology Office, LGU Bongabong and Brgy. Libonan, Oriental Mindoro

Reporting after focus group discussion

photo ops w/ local grassroots innovators at Oriental, Mindoro

angel’s mountain background

focus group discussion w/ brgy kagawad Abeng Dahas

One DOST w/ Oriental Mindoro

One DOST at Occidental Mindoro

Saliklakbay solutions mapping and immersion

interview w/ Ayse Dahas and Diding Pulido

Abstrak

Nakatuon sa mga banta at panganib na kinakaharap ng buhay na dunong sa isla ng Marinduque ang kalutang, kasama ang tubong at moryonan. Binibigyang halaga ni Ricamara ang kalutang bilang pangkabuhayan at makasaysayang gawain sa bayan ng Gasan at barangay ng Bangbang. Habang binibigyan ng diin ni Perlas ang mga lokal na puno ng twatingan at bayog sa Marinduque bilang kagamitam ng paggawa ng instrument ng kalutang. Samantala, binigyang pansin naman ni Motol ang ugnayan ng moryonan sampu ng iba pang pangrelihiyong tradisyon sa isla. Binibigyan naman ng pananawa ang pagiging shared heritage ang kalutang sa Romblon at Mindoro ni Pastrana. Ang pag-aaral naman ni Rodil ay sa pagpapaunlad at pagpapayabong ng kalutang sa buong lalawigan sa pamamagitan ng kumpetisyon ng iba-ibang distrito sa dibidsyon ng Marinduque kaagapay ang Kagawaran ng Edukasyon sa lalawigan.

Susing Salita: katutubonvg instrument, Araling Pang-isla, Buhay na Dunong, Kahalagahan, Likas na Pamana at Shared Heritage

1. Trishia Ricamara, ricamaratrishia2@gmail.com, Enhancing Cultural Heritage  and Tourism: A Study of the Kalutang from Marinduque

2.Stephanie Motol,stephaniemotol67@gmail.com, Preserving the Past: The Kalutang and its Enduring Legacy in Marinduque

3.Jenelyn P. Perlas, perlas.jenelyn@mscmarinduque.edu.ph,Cultural Echoes: The Kalutang in Filipino Tradition and Modernity

4.Rodil, Bea S.rodilsajulbea@gmail.com, The Philippine Kalutang and Cultural Identity: The Rhythms of Resistance

5.Anna Jessa Pastrana, angiepastrana376@gmail.com, The Kalutang: Music and Culture of Marinduque

October 10-12, 2024, 9:00- 5:00 PM
Seminar Room, Asian Center, University of the Philippines Diliman

Tubong and Omotenashi: A Comparative Analysis of Hospitality and Cultural Expression, Maria Luisa Lumanog, Marinduque State University

Tradition and Modernity: A Comparative Perspective of Adaptations in Japan’s Tanabata and Marinduque’s Tubong, Joedelyn Grace D. Linga, Marinduque State University

Bridging Cultures: The Tubong/Putong of Marinduque Philippines and Ikebana of Japan- Exploring Symbolic Traditions, Ezra R. Cruzado, University of the Philippines Diliman

Sept 3             Division XI mtg

Sept 7             MMAAP Mimaropa oathtaking

Sept 16           new voices SICRI

Sept 17           Kabansa mtg

Sept 18           book nook mtg

Sept 24           book nook mtg

Sept 25           GRIND saliklakbay

Sept 26-27      ICTSAA conference

Sept 30-Oct 2 Human Ecology Consortium Conference

Ang buwan ng Oktubre ay personal na may kahalagahan para sa akin, hindi lang natapos ang buwan ng Setyembre at sabbatical leave ko kundi lampas isang taon na buhat nang ma-aksidente kami sa Tiaong, Quezon. Ang Oktubre din ay pagdiriwang ng Buwan ng mga Katutubo at Museo at mga Galeri.

Katatapos lang midterms o hell week ng Setyembre 25 hanggang 27, kaya naman may Health at Wellness break para sa mga mag-aaral dahil mayroong Family day ang mga kaguruan noong Setyembre 30 at para naman sa kanila ang Oktubre 1 na walang pasok.

Ang sabbatical leave ko ay nagsimula noong Abril 1 hanggang Setyembre 30, sa paggitan nito ay nalimbag ang isang bahagi ng disertasyon ko sa Malay journal tungkol sa Center for Kapampangan Studies. Gayundin ay lumabas sa Polyteknikong Unibersidad ng Pilipinas ang mga monograph tungkol sa mga bahay saliksikan sa bansa kasama ang Cebuano Studies Center at Mindanawon Initiatives for Cultural Dialogue.

Nagbukas din ng opurtunidad ang Human Ecology at Critical Island Studies kasabay ng Buwan ng mga Katutubong Pilipino, Museo at mga Galeri at mga Silid-Aklatan maging ng mga Serbisyong Pang-impormasyon. Kaya naman may pahabol na pagpapasinaya ang bayan ng Boac ng liwasan nito kasama ang pagbubukas ng Moryonang Museo.

Nakapagsimula ang mga mag-aaral ng College of Arts and Social Sciences sa Ph Intangible Cultural Heritage Inventory forms tungkol sa Marinduque Trifecta at Moryonan, Tubong, Kalutang Triannale. Pagbati din sa mga mag-aaral na nakakwalipika sa 7^th Japanese Studies in the Philippines at nagpasa ng mga abstrak sa Pambansang Samahan sa Sikolohiyang Pilipino, Ugnayang Agham pangtao, Communication Research at Language Teaching.

Puno ang buong linggo ng mga gawain para sa Midterms o Hell Week kung tawagin sa pamantasan buhat pa noong panahon ako pa ang mag-aaral, hanggang ngayon na ako na ang nagtuturo. Bagamat may mas maagang uwian noong Lunes, para sa salo-salong pagkain ng Pamilyang Filipino. Ang sumunod na araw ay nakalaan para sa pulong ng pagpapanibago ng Book Nook Marinduque. Kahit hindi na ako ang area coordinator, mahalaga pa rin ang pagpapatuloy ng Book Nook sa isla nakalagak sa Mogpog Extramural Study Center. Makakatanggap ng Booster package ang mga naunang 2021 na area site ngunit kailangan magrenew ng kasunduan.

Ngayong Buwan ng Setyembre ay magkasabay ang pagdiriwang ng Philippine Creative Industries Month o PCIM at Maritime and Archipelagic Nation Awareness Month (MANA Mo). Nakapagsimula na ang Marinduque Triannale at Intangible Cultural Heritage Trifecta (Moryonan, Tubong at Kalutang). May mga mag-aaral na nagpasa sa 7^th Japanese Studies in the Philippines Competition, tatlo sa kanila ay natanggap para lumahok sa darating na Oktubre 10-12 sa Unibersidad ng Pilipinas College of Asian Center. Gayundin may mga inihahandang abstrak para sa Pambansang Samahan sa Sikolohiyang Pilipino (PSSP) at Philippine Association for Language Teaching ang mga mag-aaral ng BA English Language Studies at BS Social Work. Nauna nang magpasa ang mga mag-aaral ng BA Communication ngunit hindi napili sa National Communication Research Conference, bagamat may dalawang dating mag-aaral ang BAC ang napili, sina Bb. Jimely Estoya at Bb. Andrea Saet.

Ngayong Setyembre ay nakatakda kasabay ng midterm exam ang International Conference on Science, technology and AI Applications. Idaaos sa Marinduque State University ang pandaigdigang kumperensiya at kasama ang College of Arts and Social Sciences na BSSW, BAC at BA ELS na programa. Mapalad na napasama ang pananaliksik ni Bb. Shienalyn Jinahon tungkol sa mga bersiyon ng tubong sa dalawang barangay sa Boac, Marinduque.

Sa katapusan, may pagtitipon ng mga pamantasan magkakaroon ng kurso sa Human Ecology sa UP Los Baños sa Setyembre 30 hanggang Oktubre 2 kung saan panauhin ang isa sa mga kinikilalang tagapagtatag ng disiplinang ito sa Australian National University, si Dr. Robert Dyball. Kasama ang MarSU sa Philippine Human Ecology Consortium kasama ang University of Southern Mindanao, Palawan State University, Central Mindanao University, Nueva Viscaya State University ng UPLB at MARSU sa consortium.

Magkakaroon din ng pagkakataon na ilahad ang saliksik tungkol sa Mogpog, Marinduque at bahagi ng Political History of Marinduque sa ika-apat na Critical Island Studies sa Pamantasang De La Salle sa Maynila ngayong darating na Oktubre 3-4. Ang tema para sa taong ito ay “Political Lives of Islands”

August 1          CASS Orientation

Aug 4              Atimonan Book Fair

Aug 5              first day of regular classes

Aug 12             LES assembly

Aug 13            CommSoc assembly

Aug 17            SWS Miting de Avance

Aug 19            NM Art of Poetry   

                        Buwan ng Wika Serbisyong Boakeño guesting

Aug 27            PUP Sudlanan

Aug 28            UPD Kapwa Tulungan

Aug 29-30       11^th LHCN assembly

Local History and Heritage Conference

Aug 31            Voice of the Teachers radio guesting

Intro from Katropang Jet

Intro and greetings of katropang Herman about the topic

                   Topic:“Filipino: Wikang Mapagpalaya,” Buwan ng Wika Special Episode

 Guest Intro by Katropang Rolly::

Greetings of the guest

Q1    How are you Katropang Dok Randy? Please greet your friends and collegues. Hello MarSU, mga katropa Spox Jet

Q2    What keeps you busy lately? What are your recent activities? I have a full set on my plate, 9 courses this sem, 6 pop culture classes and 3 foreign language.

Q3    Just a curious question, What motivated you to pursue your passion in culture, heritage and anthropology? Philippine studies is very transdisciplinary, it deals w/ language, culture and society with everything in between. I have been involved in cultural mapping, heritage mapping and the anthropological association of the philippines,

Q4    What are the activities in relation to your advocacies? Since August is both national language and history month, will be attending the book launch of Sudlunan latest addition to its repository. Likewise there would be kapwa-tulungan at UP Diliman with our pangayaw discussion about decolonization. Last, definitely not the last is the local historical committees network assembly and the local history conference.

Q5    Speaking of your advocacies specifically in culture and heritage conservation, what are the best approaches to make it impactful to the youth of today? We’re all content creatives, it’s just that the gen z and generation alpha are a bit confused and dazed. So we offer extramural classes and short courses about island studies x creative hub.

Q6  Now, lets talk about Wikang Filipino and Kultrura, ano ang mahalagang kaugnayan ng kultura at Wika? Kasama sa Frequently Asked Questions ito, kagaya ng nabanggit ko kanina. Nagtuturo ako ng Pop Culture at Foreign Language.Ang kultura ang repleksibong bahagi ng lipunan at ang isa sa pinaka-akmang halimbawa ng kultura ay oral na tradisyon kasama ang wika.

Q7  Ano kahalagan ng paggamit ng Wikang Filipino sa makabagong panahon, specifically sa panahon ng modern technology kagaya ng AI?  Mahalaga pa rin ang wika, nagsisilbi itong pagkakakilanlan natin kahit sa panahon ng globalisasyon at paggamit ng artificial intelligence.

Q7    Sa iyong palagay, ano ang mabisang paraan upang mapamahal ang wikang filipino sa mga kabataan? Mapapamahal ang kabataan sa wikang Filipino kung bibigyan nila ito ng halaga. Ang halaga ay maaaring politikal, ispiritwal, ekonomikal, aethetiko, siyentipiko o historikal.

Q8    Ano ang mahalagang gampanin ng paaralan upang mapaunland ang Wikang Filipino? Ang MarSU ay kabilang sa mga lokal na sangaya ng Komisyon ng Wikang Filipino sapagkat mayroon tayong Sentro ng Wikang Filipino. Nagsasagawa tayo ng mga tertulyang pampanitikan at pangwika tuwing Abril at Agosto.

Q9    Sa panahon, base sa iyong obserbasyon o pananaliksik, napapahalagahan pa din ba ng mga kabataan ang wikang Filipino? Ayon sa mga pag-aaral, ang mga kabataan ay mas nahuhumaling sa banyagang wika at kultura kagaya ng Ingles, Hangeul, Mandarin at iba pa dahil sa teknolohiya at bilis ng internet.

Q 10 Ano ang mga  indikasyon na ang wikang Filipino ay mayabong or maunlad? Palagay ko ang sukatan ng pagyabong at maunlad kung mas matatas at intelektuwalisado ang gamit ng Filipino. Kung ginagamit ang Filipino sa diskurso, palitan ng ideya at paggagawa ng kaalaman.

Q11 Ano ang iyong interpretasyon sa tema ng buwan ng wika ngayong taon: “Filipino: Wikang Mapagpalaya ? ang wikang pambansa hango sa Tagalog, ngayon ay Filipino ay wikang maaaring maging mapagpalaya. Sapagkata, ang mga ninuno natin ay malaya. Ang mga austronesyano ay naglalayag sa dagat at may sariling kabihasnan. Ngunit nang nasakop ang iba at nakolonisa, kailangan ay magbalikwas at dekolonisa.

Q12 Ano ang mga halimbawa na naging activity ng iyong tanggapan ayon sa pagdiriwang ng Buwan ng Wika. Nabanggit yung tertulya, tuwing Abril para kay Balagtas na nagdiriwang ng anibersaryo ng kapanganakan at Agosto para kay Manuel Luis Quezon na nagdiriwang ng kaarawan sa buwang ito. Kaya naman sa panahong ganito idinaraos ang mga Tertuluya ng SWK sa tulong ng KWF.

Q13 Ano ilang halimbawa ng suhestiyun kung paano ipagdririwang ang Buwan ng wika ng mga paaralan? Nasanay na tayo sa Buwan ng Wika, gayundin sa linggo ng wika kung kailan papatak ang Agosto 2019. Ang kaarawan ni MLQ ay Agosto 19 ngunit hindi masyado pamilyar ang Abril 2 na kapanganakan ni Balagtas kung kaya ang Abril ay tinalagang Buwan ng Panitikan.

Q14 Ano ang mensahe mo sa mga kabataan patungkol sa Paggamit ng Wikang Filipino. Ang mensahe ko sa mga kabataan ay maging malikhain at mapanuri para sa paggawa ng nilalaman at pagpuna sa mga mali, lisya at mapanganib na impormasyon.

Q15 Additonal inputs of Kat Herman, Roland, Jet

Q15 Additional greetings of Katropang Randy

Q16 Outro ng main host.

END